Σιγά, η Παιδεία ιερουργεί

Ερωτήσεις κρίσεως, που λένε και οι ιερουργοί του ΥΠΕΠΘ:

   Το ωραιότερο ποίημα του κόσμου θα γραφτεί ποτέ;

   Θα δοθεί κάποτε στο ανθρώπινο πλάσμα το ασημένιο νόημα της ιστορίας του;

   Καθώς τριγυρίζουμε, γυρεύοντας εναγωνίως υλικό και ήχο, στο δάσος με τα κυκλάμινα και τις λέξεις, μοιάζουμε λυπημένοι. Μοιάζουμε τόσο άϋλοι όσο και τα όνειρά μας.

   Μοιάζουμε μοιραίοι. Τραγικοί τύποι. Μεταιχμιακοί. Μεταξύ ουρανού και γης, θεωρίας και πράξης. Με ξαφνικούς έρωτες και αναπάντεχες σιωπές. Άλλοτε αγαπώντας κάποιο απόσπασμα, λατρεύοντας γενναία, είναι αλήθεια, ψεύδη, κι άλλοτε φαντασιούμενοι εφ' όλης της ύλης.

   Αλλά πάντα μας κυνηγά η διδακτέα, γι' αυτό και μια ζωή πάμε παρακάτω, βιαστικοί και αφηρημένοι.

   Ο χρόνος θαρρείς μας πληγώνει, κι επιθυμούμε να βγούμε έξω απ' το χρόνο. "Αν ο μεταξοσκώληκας έπλεκε για να διατηρηθεί στη ζωή σαν κάμπια, θα ήταν τότε ένας ολοκληρωμένος μισθωτός εργάτης". Κάρολος Μαρξ

   Στους καιρούς που προηγήθηκαν, περιφρουρήσαμε με σθένος και ήθος ενεργό τη μαθησιακή περιπέτεια μέσα στις τάξεις μας. Στα αμφιθέατρα στους δρόμους και τις πλατείες. Στη φωτιά που είναι η σχέση δασκάλου, μαθητή πυρακτώθηκαν τα πιο τρελά όνειρά μας. Άρωμα συνύπαρξης τύλιξε τις παρέες μας.

   Αλλά τα όνειρα δεν μας πήραν. Εξ άλλου αυτά, δεν έχουν ηλικία. Κι η σημασία δεν συμπληρώθηκε.

   Γιατί δεν είναι σίγουρο ότι ακολουθήσαμε κατά λέξη τις συμβουλές των δασκάλων μας. Πως είπαμε σκοπό της ζωής μας την περιπέτεια. Μπορεί να είδαμε την περιπέτεια σαν ένα παιχνίδι για μεγάλα ευαίσθητα παιδιά. 

   Μπορεί να την είδαμε συναινετικά, σαν κάτι εν-διά-μεσο, σ' ένα ταξίδι αυστηρώς προσωπικό, κατά τα άλλα.

   Αλλά η εργασία είναι ο πραγματικός ανθρώπινος τρόπος ύπαρξης. Είναι γενέθλια η γη της. Στη γη αυτή θα καρπίσει ο σπόρος της συνείδησης του ανθρώπινου πλάσματος.

   Έτσι, αν ο κόσμος που μας περιβάλλει και μας συνιστά, αρθρώνεται ταξικά, αυτό δεν γίνεται ερήμην μας.

   Και πάντως, εντός αυτού του κόσμου λειτουργούν οι αντιφάσεις και δραματουργούν τα μεταίχμια. Και κανένας Θεός, και κανένας ημίθεος ή ρομαντικός ριζοσπάστης δεν εξαφάνισε τα μεταίχμια, ούτε κατάργησε τις αντιφάσεις.

   Αυτές αναγνωρίζονται απ' τη φοβερή και τρομερή κόψη τους. Ψηλαφούνται στις ρωγμές των προσώπων. Ερμηνεύονται για να αρθούν.

   Εκπαίδευση 2000. Ορίζοντες ανοικτοί έως ορθάνοιχτοι... Σιγά, η πατρίδα ιερουργεί!

   Κι οι δάσκαλοι εμείς, που γεμίσαμε ρωγμές εξαιτίας ενός έρωτα, ψιθυρίζουμε· τα παιδιά μας. Τα εαρινά τα γλυκύτατα... Τα ανορθόγραφα παιδιά μας.

   Καραδοκεί ένας κίνδυνος. Εντεινόμενο και βαθαίνοντας εξαιρετικά ένα πράγμα μπορεί και να εξαπατήσει την οξυδέρκεια. Δεν έχουμε το μάτι του αετού. Χρειάζεται περιπάθεια. Διότι βαθαίνοντας το πράγμα ορίζει σαφώς και τα όριά του.

   Εκεί στο βυθό, σημαίνεται η αναγκαιότητα εκτίναξης και απόσυρσής του.

   Ή διαιώνισης: Κατολισθήσεις βελτιώσεων, που λένε και κάποιοι ήσσονες...

   Εδώ το λόγο έχει η Ιστορία. Το μέτρο θα το δώσει ο Πόλεμος.

   Η καλά φυλασσόμενη συναρμογή.

   Ωραίοι νεκροί μας κοιτάζουν από τα κάδρα τους χαμογελώντας με νόημα.

   Τα ανορθόγραφα παιδιά μας... Τα παραβατικά... Που θα πληρώνουν με θάνατο τα λάθη τους. Το δικαίωμα τους στα παιχνίδια και τα λάθη.

   Δικαίωμα που υποστηρίχθηκε χιλιάδες χρόνια πριν, που περιφρουρήθηκε από άστεα κραταιά. Και τραγουδήθηκε από κορίτσια. Σεμνά, της Ευμένειας, της Επιείκειας, της Συγγνώμης.

   Και θα ανασταίνονται τα παιδιά μας μετά θάνατον, ως κλώνοι του εαυτού τους.

   Αφού πρώτα, και δια βίου, θα έχουν καθηλωθεί στο βράχο της επιμόρφωσης.

   Στον ιστό της πληροφορίας. Σε μια μεφιστοφέλεια νεότητα.

   Πέτρες χαραγμένες πανάρχαιες, και κοχύλια της θάλασσας άφθαρτα, μαρτυρούν στις σπηλιές του Homo Sapiens, στις αμμουδιές, την αγωνία. Του ανθρώπου να πλάσει τον εαυτό του και να προεκταθεί. Να μετατρέψει το άχθος σε μόχθο και να κάνει το μόχθο υλικό με σχήμα και σημασία. Να διηγηθεί δραματικά τον κόσμο.

   Όχι μορφάζοντας χειρονομώντας θορυβώντας ή σκούζοντας.

   Αλλά υπακούοντας στον ενύπαρκτο στα πράγματα ρυθμό και συντελώντας στο Λόγο.

   Και κανένας θεός και κανένας ημίθεος ούτε διανοήθηκε ούτε φαντάστηκε ποτέ την ανατροπή της περιπέτειας που είναι η μόρφωση του ανθρώπινου πλάσματος.

   "Τώρα μιλάνε μόνο περί σώματος σαν χηρευάμενες κυρα-Πανδώρες".

   Αδημονούν.

   Μιλάνε για δεξιότητες και επιτηδειότητες και ευκαμψίες.

   Απειλούνε πως θα αξιολογούν έως θανάτου την α-πορία των παιδιών μας.

   Υπόσχονται να ξυπνήσουν στα παιδιά του ανθρώπου τη μνήμη του αιλουροειδούς, που κάμπτεται και λυγίζει για να διαιωνίζει και να κατασπαράσσει.

   Ηδονικοί Ελπήνορες. Αγνοούν πως η καλλιέργεια των πέντε αισθήσεων στο ανθρώπινο είδος είναι έργο εκπάγλου διανοίας. Απειλούν χωρίς αιδώ την Ιστορία.

   Πολλαπλασιάζουν από καθέδρας, κι είναι σαν να μουρμουρίζουν γλυκόλογα σε πελάτες, ή σαν να βρυχόνται στον ύπνο τους οι Ερινύες.

   Περιφρονούν τη σοφία των Αριθμών. Τους Μεγάλους Ανατολικούς μας.
   Το σημείο δόνησης της θάλασσας, εκεί στην Ιωνία.
   Το επιχειρησιακό σχολείο λένε, μετρώντας τα φραγκοδίφραγκα μιας καριέρας ενδεούς.
   Αχ εσύ τρυφερέ γέροντα. Σε σπάραξαν, σε είπαν σκοτεινό.
   Ο δαίμων του κάθε ανθρώπου, και του παντός, είναι ο δομημένος χαρακτήρας του. Και η μοίρα του. Είπες.
   Ναι, το πιο ωραίο ποίημα του κόσμου δεν θα γραφτεί ποτέ.
   Έτσι θα θυμηθώ όσους με είδαν περνώντας το κέλυφος. Όσους με σκόπευσαν.
   Εσένα δηλαδή, εμάς.
   -Ανοίξαν τα αμφιθέατρα έλεγες, κι ήταν η φωνή σου ζήτημα φωτός.
   Τίποτα δεν έχει τελειώσει.
   Ήσουν όμορφος την άνοιξη που μας πέρασε. Κι ας ήταν χειμώνας, άνοιξη την είπαμε.
   Θυμάμαι μια ιστορία συμπάθειας. Πως ακούσαμε μαζί την επώαση ενός σκληρού μέλλοντος. Τριγμούς.
   Ένα κοχύλι κρύβω. Ένα σελιδοδείκτη. Θα τα πω αμύθητα. Υλικά προοπτικής. Είναι τα λάφυρα ενός αγώνα που δεν έχει συντριβή και θρίαμβο. Γιατί δεν έχει τέλος...